نوشته های برچسب خورده: دنیای عربی

عراق نام کشوری است که در خاورمیانه و جنوب غربی آسیا قرار دارد و با مساحتی معادل ۴۳۷ هزار و ۷۲ کیلومتر مربع، پنجاه و هشتمین کشور بزرگ جهان و با جمعیتی حدود ۳۷ میلیون، سی و ششمین کشور پر جمعیت به شمار می‌رود. عراق از شمال با ترکیه، از شرق با ایران، از جنوب‌شرقی با کویت، از جنوب‌ با عربستان سعودی، از جنوب‌غربی با اردن و از غرب با سوریه همسایه است. پایتخت کشور، بغداد نام دارد و از شهرهای مهم آن می‌توان موصل، کربلا، نجف، بصره و اربیل را نام برد. 

زبان رسمی مردم عراق، عربی و کردی است و دین بیشتر ساکنان را اسلام تشکیل می‌دهد. حدود ۶۰٪-۶۵٪ درصد مسلمانان شیعه و ۳۲٪-۳۷٪ درصد سنی هستند. عراق میزبان قوم‌ها و ملیت‌های گوناگونی است و عرب‌ها ۷۵٪-۸۰٪، کردها ۱۵٪–۲۰٪، ترکمن‌ها، آشوریان و غیره تقریبا ۵٪ از جمعیت کشور را شامل می‌شوند. مردم کشور در معاملات خود از واحد پول دینار عراق (د.ع) استفاده می‌کنند. نوع حکومت عراق جمهوری فدرالی دموکراتیک پارلمانی اسلامی است و دولت شامل قوای مجریه، مقننه و قضاییه و کمیسیون‌های مستقل متعدد دیگری می‌شود.

عراق در بخش جنوبی خود، مرز آبی کوچکی با خلیج فارس دارد و دو رود مشهور دجله و فرات که سرآغاز تمدن‌های باستانی بین النهرین به شمار می‌روند، از شمال کشور به سمت جنوب آن جاری هستند. این دو رود با پیوستن به رود کارون، اروندرود را تشکیل می‌دهند و سرانجام به خلیج فارس می‌ریزند. هر چند بخش بزرگی از عراق را صحرا شامل می‌شود؛ اما منطقه مابین دو رود دجله و فرات حاصلخیز است. آب و هوای کشور در بیشتر مناطق گرم شمرده می‌شود و بخشی از کردستان عراق، اقلیمی سرد و کوهستانی دارد. 

عراق یکی از بزرگ‌ترین ذخایر نفت را در جهان دارا است و صادرات نفت با ۹۵٪ درآمد خارجی، از گذشته نقشی مهم در اقتصاد کشور ایفا می‌کند. صنعت گردشگری نیز در عراق رونق خوبی دارد که دلیل آن وجود برخی اماکن مهم مذهبی شیعیان و شهرهایی مانند نجف، کربلا، کاظمین و سامرا است. 

مهم‌ترین جاذبه‌های عراق را دیدنی‌های مذهبی تشکیل می‌دهند که از آن جمله می‌توان به حرم امیرالمومنین علی (ع) در نجف، حرم کاظمین در بغداد وحرم امام حسین(ع) و حرم حضرت عباس(ع) در کربلا اشاره کرد. از دیگر دیدنی‌های مذهبی عراق قبرستان وادی السلام به شمار می‌رود. قبرستان وادی السلام در قسمت شمالی حرم امیرالمومنین قرار دارد و با بیش از ۵ میلیون قبر، بزرگترین گورستان دنیا محسوب می‌شود. شهرت این گورستان به‌دلیل وجود روایاتی است که این مکان را محل رجعت تعدادی از پیامبران و امامان شیعیان در روز رجعت می‌داند. مسجد سهله نیز از مقاصد ارزشمند گردشگران مسلمان است و  از مشهورترین مساجد اسلامی به شمار می‌آید.

عراق با پیشینه‌ای طولانی، آثار تاریخی مهمی را در خود جای داده است. طاق کسری یکی از پر اهمیت‌ترین جاذبه‌های تاریخی کشور محسوب می‌شود و در ۳۷ کیلومتری جنوب بغداد، در ساحل شرقی رود دجله قرار گرفته است. طاق کسری که با نام‌های ایوان کسری، ایوان خسرو  و ایوان مدائن شهرت دارد، بزرگ‌ترین اثر معماری عصر ساسانی به شمار می‌آید. برج نمرود نیز یکی از جاذبه‌های پر بازدید عراق است. گفته می‌شود حضرت ابراهیم علیه السلام را از این محل به آتش انداخته‌اند. این برج و تپه از آثار شهر باستانى بابل شمرده می‌شوند و با وجود تخریب و فرسودگى هم چنان استوار مانده است. در سفر به عراق بازدید از جاذبه‌هایی مانند مدائن عراق، کتیبه پایکولی و گوردخمه قیزقاپان را از دست ندهید. 

مردم عراق از نظر مذهبی به دو فرقه بزرگ اسلامی شیعه و سنی تقسیم می‌شود. حدود ۶۰ درصد مردم عراق شیعه، ۳۷ درصد سنی و ۳ درصد پیروان سایر ادیان (مسیحیان، یهودیان، آشوریان و…) هستند.

شیعیان که اکثریت جمعیت عراق را تشکیل می‌دهند، بیشتر در مناطق جنوبی و مرکزی عراق سکونت دارند. وجود مقبره امامان شیعی در شهرهای مقدس عراق همچون کربلا و نجف، و همچنین وجود حوزه علمیه نجف و در نتیجه حضور دایمی علمای شیعی در این شهرها باعث تقویت فرهنگ شیعی شده‌ و این امر شیعیان عراق را از نظر فرهنگی به ایرانیان شیعی‌مذهب نزدیک کرده است. بعد از سرنگونی حکومت صدام، شیعه قدرت و نفوذ بیشتری پیدا کرده است و می‌توانند خیلی آزادانه‌تر راجع به هویت مذهبی خود صحبت کنند.

اعراب سنی بخش دیگری از ساختار فرهنگی اجتماعی عراق را تشکیل می‌دهند که براساس قومیت عربی و مذهب سنی ایجاد شده و به دلیل حاکمیت اقلیت اعراب سنی در طول دهه‌های گذشته در عراق تقویت شده‌ است. گرایش‌ها و عصبیت عربی این بخش از فرهنگ عراق بسیار قدرتمند بوده و پان عربیسم به عنوان یک ایدئولوژی سیاسی فعال در عراق و حتی جهان عرب در این فرهنگ ریشه دارد. مردم عراق معمولا پیروان ادیان مسیحی و یهودی را می‌پذیرند زیرا این ادیان، کتاب مقدس داشته و به خدای واحدی اعتقاد دارند.